Title: I. Dünya Savaşı Yıllarında Millî Ruhu Canlı Tutmanın ve Asker Ailelerine Yardım Toplamanın Bir Vesilesi: Hâtıra-i Celâdet Topu
Abstract:I. Dünya Savaşı dönemi Osmanlı toplumunun tarihteki en zor dönemlerinden birisidir. Savaş sırasında bütün toplum kesimlerinin hayatı olumsuz etkilenmiştir. Ama en çok etkilenen kesimlerden birisi de a...I. Dünya Savaşı dönemi Osmanlı toplumunun tarihteki en zor dönemlerinden birisidir. Savaş sırasında bütün toplum kesimlerinin hayatı olumsuz etkilenmiştir. Ama en çok etkilenen kesimlerden birisi de asker aileleri olmuştur. Asker ailelerinin sıkıntılarını hafifletmek ve mağduriyetlerini gidermek amacıyla 24 Aralık 1914'te "Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti" kurulmuştur. Üst düzey yöneticilerin hanımlarının öncülüğünde kurulan bu cemiyet, çeşitli yöntemlerle bağış toplayarak asker ailelerine erzak ve elbise dağıtmıştır. Yardım toplama yöntemlerinden birisi de Osmanlı Devleti'nin müttefikleri olan Almanya ve Avusturya'daki örneklerinden ilham alınarak "Hâtıra-i Celâdet Topu" vücuda getirilmesidir. Padişah, müttefik devlet imparatorları, Osmanlı Devleti yöneticileri, okullar ve halkın yardımlarının karşılığı olarak çivi çaktığı bu tahta top maketine yardımın miktarına bağlı olarak altın, gümüş ve demir çivi çakılmıştır. Toplumsal yardımlaşmanın bir vesilesi olmanın yanında halkta milli ruhun canlı tutulması ve yükseltilmesinin bir aracı olarak görülen Hâtıra-i Celâdet Topu, Beyazıt Meydanı'nda iki sene halkın ziyaretine açık tutulmuştur. 1917 yılında ise Askeri Müze'ye kaldırılmıştır. Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti ve onun bir etkinliği olan Hâtıra-i Celâdet Topu, I. Dünya Savaşı'nın getirdiği olumsuz şartlarda Türk Milletinin birlik ve beraberliğinin bir örneği olarak milletin hafızasında ve tarihteki müstesna yerini almıştır. Bu çalışmanın amacı; Türk tarihi açısından ilginç ve değerli bir uygulamanın ayrıntılı bir şekilde incelenmesi ve değerlendirilmesidir.Read More