Title: Kırgız Atasözleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma
Abstract:Kırgız Türkçesi Türk dilinin coğrafi tasnifinde kuzey, kuzey-batı grubunda yer alan; Kuzeybatı Türkçesi, Kıpçak Türkçesi veya Volga grubu olarak adlandırılan bir Türk lehçesidir. Kırgız Türkçesinde “m...Kırgız Türkçesi Türk dilinin coğrafi tasnifinde kuzey, kuzey-batı grubunda yer alan; Kuzeybatı Türkçesi, Kıpçak Türkçesi veya Volga grubu olarak adlandırılan bir Türk lehçesidir. Kırgız Türkçesinde “makal” olarak adlandırılan atasözleri bir dilin söz varlığını oluşturan en önemli ögelerden biridir. Atasözleri toplumun kültürel, tarihsel hafızasını taşıyan ve toplumların asırlar boyunca karşılaştıkları olaylardan ve tecrübelerden ilham alarak ortaya çıkan hikmetli özlü sözlerdir. Bu çalışmada sözlü edebiyat kültürünün önemli ürünlerinden olan atasözleri her iki sahada karşılaştırma yapılarak benzer ve farklı yönleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada 1818 atasözünün karşılaştırma yapılarak Türkçe atasözlerindeki karşılıkları tespit edilmiştir. Karşılaştırma yapılırken Eyüpoğlu’nun (1975) ”Şiirde ve Halk Dilinde Atasözleri ve Deyimler”, Aksoy’un (19988) “Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü”, Aksu, Akalın ve Toparlı’nın (2022) hazırlamış oldukları “Türk Atasözleri Sözlüğü” kullanılmıştır. Tespit edilen atasözleri “Biçim ve Anlam Bakımından Aynı Olanlar”, “Yakın Anlamda Olanlar”, “Türk Atasözlerinin Kırgız Türkçesinde Kelime veya Kelime Gruplarının Çıkarılmasıyla Daraltılmış Şekiller”, “Türk Atasözlerinin Kırgız Türkçesinde Kelime veya Kelime Gruplarıyla Genişletilmiş Şekilleri” olmak üzere toplam dört başlık altında gruplandırılmış ve alfabetik olarak sıralanmıştır. Çalışmanın sonucunda her iki sahada kullanılan atasözleri arasında büyük ölçüde benzerlikler olduğu, anlam bakımından birbirine zıt olan atasözünün ise olmadığı tespit edilmiştir.Read More